ประเพณีลอยกระทงสาย

ตำนาน ความเป็นมา

มีตำนานเล่าขานสืบต่อกันมาว่า ในอดีตกาลมีสามเณรที่ชอบเที่ยวเล่นซุกซนอยู่รูปหนึ่ง ชอบล่าสัตว์ ยิงนก

ตกปลาเป็นประจำ วันหนึ่งเณรน้อยได้ยิงไก่ วัว เต่า และพญานาคตาย แล้วเกิดสำนึกในบาปที่ตนได้กระทำมาตลอด จึงได้อธิษฐานกับพวกไก่ วัว เต่า และพญานาค นั้นว่า ถ้าได้เกิดมาในชาติหน้าขอให้เป็นพี่น้องท้องเดียวกัน

ณ ริมฝั่งแม่น้ำคงคา มีต้นไทรอยู่ต้นหนึ่งเป็นที่อาศัยของกาเผือกสองตัวผัวเมีย ซึ่งได้ออกไข่มา 5 ฟอง อยู่มาวันหนึ่ง ขณะที่กาเผือกสองตัวผัวเมียออกเที่ยวหาอาหารอยู่นั้น ท้องฟ้ามืดครึ้ม มีลมพัดแรง ได้พัดเอาไข่ทั้ง 5 ฟองตกลงในแม่น้ำ แล้วลอยไปติดชายหาดแห่งหนึ่ง และไข่ทั้งหมดก็แตกออกมาเป็นเด็กทารกทั้ง 5 ได้แก่ เณรน้อย ไก่ เต่า วัว และพญานาคที่มาเกิดนั้นเอง ทารกทั้ง 5 คน ก็พากันตั้งจิตอธิษฐานว่า ถ้าตนทั้ง 5 เป็นพี่น้องร่วมท้องเดียวกัน ก็ขอให้มีโอกาสพบพ่อแม่ด้วยเถิด

ส่วนกาเผือกสองตัวผัวเมีย เมื่อตายลงไปเกิดเป็นเทวดาอยู่บนสวรรค์ จึงมาเข้าฝันทารกทั้ง 5 ว่า "หากเจ้าทั้งหมดอยากพบหน้า และระลึกถึงพ่อแม่ ก็จงฟั่นด้ายเป็น รูปตีนกา แล้วลอยแม่น้ำคงคาไป" ต่อมาทารกทั้ง 5 ก็ได้สำเร็จอรหันต์เป็นพระพุทธเจ้า 5 พระองค์ ด้วยเหตุนี้การลอยกระทงสายทุกครั้ง จึงมีการฟั่นด้ายเป็นรูปตีนกา เพื่อบูชาแม่กาเผือกของพระพุทธเจ้า 5 พระองค์ ซึ่งเป็นงานประเพณีการลอยกระทงสายของจังหวัดตากไหลประทีป 1,000 ดวง สืบมาจนถึงปัจจุบัน

กิจกรรม

• ขบวนแห่พระประทีปพระราชทาน

• ขบวนแห่อัญเชิญถ้วยพระราชทาน

• ขบวนเห่เรือกระทงสาย

• การประกวดกระทงกะลา, กระทงนำ, กระทงปิดท้าย

• การแข่งขันการลอยกระทงสาย

• พิธีขอขมาพระแม่คงคา

• กิจกรรม กาดถนนคนเดิน พื้นที่จำหน่ายคาราวานสินค้า ชมการแสดงดนตรีคาราวานสินค้า

• กิจกรรม ลานเยาวชน ลานสร้างสรรค์ ชมดนตรีสดในสวน

• การสาธิตการทำกระทงกะลา และประดิษฐ์กระทงกะลา

เอกลักษณ์

ด้วยความที่ชาวเมืองตากอาศัยอยู่ริมแม่น้ำปิงกันมาอย่างยาวนาน วิถีชีวิตจึงมีความผูกพันกับสายน้ำ

ค่อนข้างมาก งานประเพณีลอยกระทงสายจึงถือเป็นงานสำคัญที่ชาวเมืองตากจะได้แสดงความเคารพต่อสายน้ำ

สร้างจิตสำนึก และความหวงแหนแม่น้ำให้ลูกหลาน และยังเป็นความร่วมมือร่วมใจของชาวบ้านในหมู่บ้านด้วย

ส่วนที่แตกต่างจากงานลอยกระทงที่อื่น ก็คือ ส่วนประกอบของกระทงจะมีการนำ กะลามะพร้าว มาใช้เป็นส่วนใหญ่ เพราะชาวเมืองตาก มีการนำเอามะพร้าวมาแปรรูปเพื่อทำเมี่ยง ทำให้ส่วนกะลามะพร้าวจะถูกเหลือทิ้งเป็นจำนวนมาก งานลอยกระทงจึงเป็น

แหล่งข้อมูล

• Truid.travel

• สำนักงานจังหวัดตาก

• สำนักงานการท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัดตาก